Thursday, 24 April 2025

Fadhigii 13-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland

 


Hargeysa, 19.03.2025 


Fadhigii 13-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland oo uu shir-gudoominayey Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa maanta ka qabsoomay Qasriga Madaxtooyada Somaliland, waxana lagaga wada hadlay arrimo badan oo mudnaan u leh Qaranka Somaliland, qodobada maanta waxa ka mid ahaa: 


* Warbixin guud oo la xidhiidha Xaaladda Amniga dalka, waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Amniga, isoo Golaha u sheegay in guud ahaanba Amniga dalku sugan yahay. 


• Hab-sami u socodka iyo kobcinta Dakhliga Maaliyadda iyo Ururinta Cashuuraha iibka Adeegyada iyo Badeecadaha (GST); waxa Golaha warbixin guud ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha, isaga oo sheegay in ay hawluhu meel fiican marayaan. 


* Warbixin la xidhiidha Kormeerka Xabsiyada Dalka iyo Furitaanka Xabsiga Mija-Caseeye: waxa Golaha warbixin guud ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Caddaaladda. Sidoo kale Wasiirku waxa uu ka warramay xaaladaha nololeed ee maxaabiista ku xukuman iyo arrimaha u baahan in la hagaajiyo sida hoyga, caafimaadka iyo waxbarashada maxaabiista ku jira 14-ka Xabsi ee dalka. 


* Warbixin la xidhiidha Xaaladda Dhoofka Xoolaha: waxa Golaha warbixin guud ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Xannaanada Xoolaha iyo Horumarinta Reer Miyiga. 


* Warbixin qoto dheer oo la xidhiidha hawlaha ay Wasaaradda Isgaadhsiinta iyo Tiknoolojiyada ay Qaranka uga masuulka tahay, waxana Golaha warbixin ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Isgaadhsiinta iyo Tiknoolojiyada. Sidoo kale Wasiirku waxa uu si guud uga warbixiyey mashaariicda ka socda iyo kaalmooyinka Maaliyadeed ee ay hesho iyo heerarka ay marayaan. Sidoo kale Wasiirku waxa uu sheegay in Wasaaraddu ay ku hawlan tahay ururinta, kaydinta iyo ilaalinta xogaha Qaranka (National Data Centre). 


* Wasiirka Wasaaradda Duulista Hawada iyo Horumarinta Madaaradda ayaa sharraxay Himilada iyo Hiigsiga Wasaaradda taasi oo ku qotonta: Somaliland ku xidhan Dunida, Dhaqaale ahaan Kobcaysa, leh kaabayaal Madaaro iyo Adeegyo Duulimaad oo ku sifaysan Bad-qab, Amni iyo Hufnaan. Dhinaca kale, Wasiirku waxa uu Golaha warbixin ka siiyay waxqabadka 100-ka cisho ee Wasaaradda Duulista Hawada, sidoo kalena Golaha u soo gudbiyey Hab-raaca Madaaradda Jamhuuriyadda Somaliland. Wasiirku waxa uu si qoto dheer u faahfaahiyey Tiirarka 5-ta ee Istaraatijiyadda 5-ta sano ee soo socda hagi doonta Wasaaradda.


* Hab-raaca ururinta 100-ka maalmood ee wax-qabadka Xukuumadda iyo isku-dubbaridka iyo qaaabaynta xogaha hawl-gallada ay Wasaaraduhu kaga qayb galayaan 100-ka maalmood ee ballanqaadyada Xukuumadda Wadajir iyo Waxqabad: waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Madaxtooyada. 


• Wasiirka Wasaaradda Dawladaha Hoose iyo Horumarinta Magaalooyinka ayaa Golaha Wasiirrada la wadaagay Qorshaha Istaraatijiyadda ee 5-ta sano ee soo socda ay ku hawl geli doonto Wasaaraddu. Sida oo kale Wasiirku waxa uu ku taliyey in si dhaw loola socda Mashaariicda ay Hay'adaha caalamiga ah iyo NGO-yadu ka fuliyaan degmo Doorashooyinka balse aan soo marin Wasaaradda. 


* Ugu dambayntii, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa Golaha Wasiirrada warbixin guud ka siiyey dedaalladii ugu dambeeyey ee nabadaynta Degmada Ceerigaabo iyo Qaramaynta Ciidamada Madaniga ah iyo Shirka Nabadaynta Ceel-Afweyn oo maanta ka furmay Ceel-Afweyn. 


Madaxweynuhu waxa uu si weyn ugu mahad naqay Xubnaha Xukuumadda JSL ee uu hoggaaminayo Madaxweyne ku-xigeenka JSL isaga oo ku ammaanay hawlaha nabadaynta ee ay Ceerigaabo ka wadaan, hawlahaasi oo ku dhaw gabagabo, Madaxweyne-ku-xigeenka iyo weftigiisuna waxay ay hawlaha Qaramaynta ka sii wadi doonaaan meelaha kale ee Qaranka u qorshaysan. 


𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇, 

𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫), 

𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝

Fadhigii 12-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland

 𝐖𝐀𝐑 𝐒𝐀𝐗𝐀𝐀𝐅𝐀𝐃𝐄𝐄𝐃

Hargeysa, 12.03.2025 

Fadhigii 12-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland oo uu shir-gudoominayey Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa maanta ka qabsoomay Qasriga Madaxtooyada Somaliland, waxana lagaga wada hadlay arrimo badan oo mudnaan u leh Qaranka Somaliland, qodobada maanta waxa ka mid ahaa: 

* Warbixin guud oo la xidhiidha Xaaladda Amniga dalka, waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Amniga, isagoo Golaha u sheegay in guud ahaanba Amniga dalku sugan yahay. 

* War bixin guud oo la xidhiidha xaaladaha guud ee caafimaadka dalka, culays-yada ka jira gobollada Bariga iyo arrimaha u baahan in ded-deg ah wax looga qabto, safar uu Wasiirku ku tagay Sabo-wanaag, waxana si mug leh uga war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka. 

* War bixin faah-faahsan oo la xidhiidha Qiimaynta Dugsiyada Farsamada dalka, dejinta Manhajka Iskuullada Farsamada Gacanta, tiradooda iyo tayadooda  iyo Xarumaha kale ee Farsamada Gacanta; waxana si qoto dheer uga warbixiyey Wasiirka Wasaaradda Waxbarashada, Barbaarinta iyo Sayniska. 

* War bixin faah-faahsan oo khusaysa baahiyaha xagga biyaha ee Gobollada Bariga, mashaariicda biyaha ee ay Wasaaraddu dhammaystirtay, kuwa ay wado iyo kuwo cusub oo la dhagax dhigay (Ceerigaabo), safarrada kale ee ay Wasaaraddu ku tagi doonto Gobollada Galbeedka, waxa Golaha warbixin ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Biyaha. 

* Wasiirka Wasaaradda Qorshaynta iyo Horumarinta Qaranka ayaa Golaha warbixin ka siisay Qorshaha Hirgelinta Hawlaha Hor-tabinta leh ee 100-ka maalmood ee ugu horeeya, iyada oo sheegtay in ka Wasaarad ahaan ay dejiyeen khariidad Istiraatijiyadeed oo lagu xoojinayo Qorshaha Horumarinta Somaliland, qaab-dhismeedka Siyaasadeed iyo awoodaynta Hay’adaha Qaranka. 

* Wasiirka Wasaaradda Duulista Hawada iyo Horumarinta Madaaradda ayaa warbixin ka siiyay Golaha qorshayaasha Wasaaradda ee lagu fududaynayo Diyaaradaha Caalamiga ah ee imanaya Somaliland, iyo shuruucda socdaalka ee la waafajinayo Rakaabka la socda diyaaradahaasi. Dhammaan diyaaradaha caalamiga ah ee imanaya Madaaradda dalka waxa lala wadaagay shuruucda socdaalka JSL ee looga baahan yahay Rakaabka Ajanabiga ah. 

* Isku-dubbaridka iyo qaaabaynta (akhris, maqal iyo muuqaal) xogaha hawl-gallada ay Wasaaraduhu kaga qayb galayaan 100-ka maalmood ee ballanqaadyada Xukuumadda Wadajir iyo Waxqabad: waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Madaxtooyada. 

* Hab-sami u socodka iyo kobcinta Dakhliga Maaliyadda iyo Ururinta Cashuuraha iibka Adeegyada iyo Badeecadaha (GST); waxa Golaha warbixin guud ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha, isaga oo sheegay in ay hawluhu meel fiican marayaan.

* Ugu dambayntii, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Muddane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa Golaha Wasiirrada warbixin guud ka siiyey dedaalladii ugu dambeeyey ee nabadaynta Degmada Ceerigaabo iyo Qaramaynta Ciidamada Madaniga ah kuwaasi oo meel wacan maraya. 

Madaxweynuhu waxa uu si weyn ugu mahad naqay Xubnaha Xukuumadda JSL ee uu hoggaaminayo Madaxweyne ku-xigeenka JSL isaga oo ku ammaanay hawlaha nabadaynta ee ay Ceerigaabo ka wadaan, hawlahaasi oo ku dhaw gabagabo, Madaxweyne-ku-xigeenka iyo weftigiisuna waxay ay hawlaha Qaramaynta ka sii wadi doonaaan meelaha kale ee Qaranka u qorshaysan. 

𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇, 

𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫), 

𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝

Fadhigii 11-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland

 𝐖𝐀𝐑 𝐒𝐀𝐗𝐀𝐀𝐅𝐀𝐃𝐄𝐄𝐃

  

Fadhigii 11-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland oo uu shir-gudoominayey Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa maanta ka qabsoomay Qasriga Madaxtooyada Somaliland, waxana lagaga wada hadlay arrimo badan oo mudnaan u leh Qaranka Somaliland, ajendaha maanta waxa ka mid ahaa arrimaha soo socda: 


* War bixin la xidhiidha Xaaladda guud ee Amniga dalka, waxana ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha oo sheegay in guud ahaannba amniga dalku uu sugan yahay. 


* War bixin guud oo la xidhiidha muuqaalka Maaliyadeed ee dalka, waxana ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha, isaga oo sheegay in dar-dar gelinta ururinta ashuuraha GST iyo Cashuuraha Berriga ay si fiican u socdaan. 


* War bixin faah-faahsan oo la xidhiidha xaaladaha guud ee caafimaadka dalka, waxana ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka. 


* War bixin dheer oo la xidhiidha xaaladaha Barakacayaasha iyo gargaarka bini'aadanninimo, waxana ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Dib-u-dejinta iyo Arrimaha Bini'aadannimada JSL. 


* War bixin la xidhiidha xaaladihii ugu dambeeyey ee dhoofka xoolaha, u diyaargarowga iyo gurmadka abaaraha, xal u helidda Iskuulka Xannaanada Xoolaha Sheekh oo weli xidhan: waxa ka war bixiyey Wasiirka Xannaanada Xoolaha. 


* Hab-raaca ururinta iyo Isku-dubbaridka xogaha hawl-gallada Wasaaradaha 100-ka maalmood ee wax-qabadka Xukuumadda Wadajir iyo Waxqabad: waxa ka war bixiyey Wasiirrada Warfaafinta iyo Madaxtooyada. 


* Soo ban-dhigidda Siyaasadda Beeraha iyo Siyaasadda Abuurka Beeraha iyo war-murtiyeedka ka soo baxay Shirkii heer Qaran ee Beeralayda Somaliland: waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Horumarinta Beeraha.

* Ansixinta talo soo jeedinta Guddidii loo xil saaray maaraynta Shaqaalaha ku-meel-gaadhka ah: Golaha Wasiirrada ayaa talo soo jeedinta ku ansixiyey cod aqlabadiyad ah. 


* Qaybinta Siyaasadda Baadhista Macdanta Qaranka (Akhriska 1-aad): waxana Golaha si guud ugaga xog warramay Wasiirka Macdanta iyo Tamarta JSL. 


* Qaybinta Xeerka Kaalmo-Sharci (Akhriska 1-aad): waxana Golaha si guud ugaga xog warramay Wasiirka Caddaalada JSL. 


* Hab-sami u socodka hawlaha Diwaangelinta Ciidamada kala duwan ee Qaranka JSL: waxa Golaha warbixin guud ka siiyey Wasiirka Wasaaradda Madaxtooyada. 


* Ugu dambayntii, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa Golaha Wasiirrada warbixin guud ka siiyey dedaalladii ugu dambeeyey ee nabadaynta Degmada Ceerigaabo iyo Qaramaynta Ciidamada Madaniga ah kuwaasi oo meel wacan maraya. Madaxweynuhu waxa uu si weyn ugu mahad naqay Xubnaha Xukuumadda JSL ee uu hoggaaminayo Madaxweyne ku-xigeenka JSL isaga oo ku ammaanay hawlaha nabadaynta ee ay Ceerigaabo ka wadaan. 


𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇, 


𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫), 

𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝

Fadhigii 16aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland

 𝐖𝐀𝐑 𝐌𝐔𝐑𝐓𝐈𝐘𝐀𝐃𝐄𝐄𝐃


Shirka Golaha Wasiirrada Jamhuuriyadda Somaliland ee qabsoomay maanta 16ka Abriil, 2025 waxa uu si adag u cambaareynayaa tallaabadii daandaansiga ahayd ee uu Raysal-wasaaraha Dowladda Soomaaliya ku tagay magaalada Laascaanood 12kii Abriil 2025, taasi oo ahayd xad-gudub ka dhan ah qawaaniinta caalamiga ah iyo madax-bannaanida dhuleed ee Jamhuuriyadda Somaliland.


Xukuumadda Jamhuuriyadda Somaliland, iyada oo ka duulaysa qorshaheeda nabadeynta Deegaanka Bariga Sool, waxa ay hore u iclaamisay baaq nabadeed maalintii uu xilka la wareegayay Madaxweynaha JSL ee 12kii December 2024, waxa aanay mar kale adkaynaysaa in ay nabaddu tahay mudnaanteeda koowaad, iyada oo difaaca qarannimada Somaliland-na ay tahay xuduud lama taabtaan ah.


𝐐𝐨𝐝𝐝𝐨𝐛𝐤𝐚 𝟏𝐚𝐚𝐝 – 𝐃𝐨𝐰𝐥𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐨𝐦𝐚𝐚𝐥𝐢𝐲𝐚 𝐰𝐚𝐱𝐚 𝐚𝐲 𝐬𝐢 𝐛𝐮𝐮𝐱𝐝𝐚 𝐮𝐠𝐚 𝐥𝐞𝐞𝐱𝐚𝐭𝐚𝐲 𝐣𝐢𝐝𝐤𝐢𝐢 𝐧𝐚𝐛𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐰𝐚𝐝𝐚-𝐡𝐚𝐝𝐚𝐥𝐤𝐚:


Dawladda Soomaaliya waxa ay si cad uga baxday dariiqii nabad-ku-wada-noolaanshaha iyo wada-hadalka, iyada oo imaatinkii Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya ee Laascaanood uu yahay xad-gudub badheedh ah oo ka dhan ah madax-bannaanida dhuleed ee Jamhuuriyadda Somaliland. 


Tallaabadaasi waxa ay ahayd daandaansi siyaasadeed iyo hurin colaadeed, taas oo si toos ah khatar u gelinaysa xasilloonida gobolka Geeska Afrika, iyada oo lagu tuntay xeerarka caalamiga ah iyo xorriyadda muwaadiniinta Somaliland oo si sharci-darro ah loo afduubay.


𝐐𝐨𝐝𝐝𝐨𝐛𝐤𝐚 𝟐𝐚𝐚𝐝 – 𝐈𝐧 𝐚𝐚𝐧𝐚𝐲 𝐣𝐢𝐫𝐢𝐧 𝐰𝐚𝐱 𝐰𝐚𝐝𝐚-𝐡𝐚𝐝𝐚𝐥 𝐚𝐡 𝐨𝐨 𝐤𝐮 𝐬𝐚𝐚𝐛𝐬𝐚𝐧 𝐬𝐢𝐢-𝐝𝐞𝐲𝐧𝐭𝐚 𝐌𝐚𝐱𝐚𝐚𝐛𝐢𝐢𝐬𝐭𝐚:


Xukuumadda Somaliland waxa ay si cad u sheegaysaa in aanay jirin wax wada-hadal ah oo Dowladda Soomaaliya kala yeelatay arrimaha la xidhiidha siideynta maxaabiista. 


Maxaabiista Raysal-wasaaraha Soomaaliya geeyay magaalada Muqdisho ma aha maxaabiis dagaal (𝐩𝐫𝐢𝐬𝐨𝐧𝐞𝐫𝐬 𝐨𝐟 𝐰𝐚𝐫)


Xukuumadda Somaliland waxa ay u aragtaa tallaabadaasi inay ahayd mid lagu qarinayo fashilka siyaasiga ah ee haysta Dowladda Soomaaliya.


𝐐𝐨𝐝𝐝𝐨𝐛𝐤𝐚 𝟑𝐚𝐚𝐝 – 𝐈𝐬𝐤𝐚𝐚𝐬𝐡𝐢𝐠𝐚 𝐂𝐚𝐚𝐥𝐚𝐦𝐢𝐠𝐚 𝐚𝐡 𝐞𝐞 𝐈𝐬-𝐝𝐡𝐚𝐚𝐟𝐢𝐬𝐠𝐚 𝐌𝐚𝐱𝐚𝐚𝐛𝐢𝐢𝐬𝐭𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐃𝐨𝐨𝐫𝐤𝐚 𝐈𝐂𝐑𝐂:


Xukuumadda Jamhuuriyadda Somaliland waxa ay wada hadallo la yeelatay Hay’adda Caalamiga ah ee Laanqeyrta Cas (ICRC) iyo danjireyaasha dalalka saaxiibka la ah si loo xalliyo arrinta maxaabiista, iyada oo ku saleysan xeerarka iyo hab-raacyada caalamiga ah ee maxaabiista. 


Jamhuuriyadda Somaliland waxa ay diyaar u tahay in maxaabiista la isu waydaarsado hannaan kasta oo waafaqsan nidaamka isweydaarsiga maxaabiista, bud-dhigna ay u tahay hay’adda ICRC, iyada oo ay Xukuumadda Somaliland hore ugala hadashay arrimaha maxaabiista wadamada ay saaxiibka yihiin sida Maraykanka, Ingiriiska, Denmark, Finland, Turkiga iyo Emirate-ka Carabta.  


𝐐𝐨𝐝𝐝𝐨𝐛𝐤𝐚 𝟒𝐚𝐚𝐝 – 𝐁𝐚𝐚𝐪𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 𝐞𝐞 𝐤𝐮 𝐰𝐚𝐣𝐚𝐡𝐚𝐧 𝐁𝐞𝐞𝐬𝐡𝐚 𝐂𝐚𝐚𝐥𝐚𝐦𝐤𝐚:


Xukuumadda Jamhuuriyadda Somaliland waxa ay cod dheer ugu baaqaysaa beesha caalamka in ay si degdeg ah uga falceliso xadgudubyada ay Dowladda Soomaaliya ka geysanayso Deegaanka Bariga Sool ee Somaliland, isla markaana ay taageerto dadaallada Jamhuuriyadda Somaliland ugu jirto soo celinta nabada deegaanka bariga Sool.


Duullaanka qorshaysan ee Soomaaliya ku soo qaaday Somaliland waxa uu khatar gelinayaa xasilloonida Geeska Afrika, wuxuuna fursad siinayaa kooxaha xagjirka ah iyo argagixisada, taas oo halis weyn ku ah nabadda iyo horumarka gobolka oo dhan.


𝐐𝐨𝐝𝐝𝐨𝐛𝐤𝐚 𝟓𝐚𝐚𝐝: 𝐖𝐚𝐝𝐚-𝐡𝐚𝐝𝐚𝐥𝐚𝐝𝐝𝐢𝐢 𝐮 𝐝𝐡𝐞𝐱𝐞𝐞𝐲𝐚𝐲 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 𝐢𝐲𝐨 𝐒𝐨𝐨𝐦𝐚𝐚𝐥𝐢𝐲𝐚:


Maadaama ay Dawladda Soomaaliya si joogto ah ugu kacday xad-gudubyo ka dhan ah Jamhuuriyadda Somaliland iyo mabaadi’dii wada-hadalladii hore u dhexmaray labada dal, Golaha Wasiirradu ee Jamhuuriyadda Somaliland waxa ay go’aamiyeen in laga baxo wada-hadaladii lagu jiray Soomaaliya, laga bilaabo maanta oo ay taariikhdu tahay Abriil 16th, 2025. 


Jamhuuriyadda Somaliland waxa ka go’an difaaca Qaranimadeeda iyo adkaynta madax-bannaanideeda, si aan gorgortan lahayn.


𝐃𝐡𝐚𝐦𝐦𝐚𝐚𝐝

Fadhigii 9-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland

 Fadhigii 9-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland oo uu Shir-gudoominayey Madaxweyne ku xigeenka Jamhuuriyada Somaliland, ahna Ku-simaha Madaxweynaha Mudane Maxamed Cali Aw Cabdi ayaa ka qabsoomay Xarunta Qasriga Madaxtooyada Jamhuuriyadda Somaliland. 


Ajandaha Shirka Golaha Wasiirada ee maanta ayaa ka koobnaa arrimo door ah oo mudnaan u leh dalka iyo dadka. 


Ugu horeyn Goluhu  waxaa uu war bixin ka dhegaystay Wasiirka Wasaarada Arimaha Gudaha iyo Amniga Qaranka oo sheegay in xaaladda guud ee Amni ee dalkeenu ay tahay mid degan oo nabad ah, marka laga reebo danbiyada maalinlaha ah ee ka dhex dhaca Bulshada iyo Shilalka gaadiidka oo gaysta dhimashada iyo dhaawaca ugu badan. 


Wasiiru Dawlaha Wasaaradda Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha ayaa Golaha uga xog-waramey xaaladda dhaqaale ee dalka, dardar galinta cashuur ururinta iyo kobcinta dakhliga dalka. 


Wasiiru Dawluhu isaga oo ka hadlaya sida uu u fulay qorshaha midaynta dakhliga Qaranka ee uu Madaxweynuhu dhawaan faray Hay’adaha iyo Wasaaradaha Qaranka ayaa Golaha Wasiirrada u sheegay in arrintaasi u socoto si wacan. 


Wasiirka Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka ayaa Golaha siiyey warbixin qoto dheer oo khusaysa xaaladaha adeega Caafimaadka ee Gobollada Bari (Sanaag, Saraar iyo Togdheer), gobolladaasi oo uu Wasiirku ugu baxay safar shaqo, laga bilaabo 29.01.2025 ilaa 5.02.2025-ka. 


Ujeedada ugu weyn ee safar hawleedka Wasiirku waxay ahayd in uu si dhab ah ugu kuur galo Baahiyaha Xarumaha Caafimaadka ee Gobollada Bariga, xag daawo, xag gaadiid iyo xagga cududda shaqaalaha. Wasiirka iyo weftigii uu hoggaaminayey waxay soo kormeereen Cisbitaalada iyo Xarumaha Caafimaadka ee Gar-adag, Ceel-Afweyn, Ceerigaabo, Oog, Caynabo, Burco, Oodweyne iyo Hara-sheekh. 


Wasiirka Caafimaadka ayaa Golaha Wasiirrada u sheegay in Xarumaha Caafimaadka ee Gobollada Bariga ay culays weyn ku soo kordhiyeen xaaladaha colaadeed, loona baahan yahay in si guud loo xoojiyo, gaar ahaan in la geeyo Dhakhtarro Takhasus u leh qalliinka iyo maaraynta xaaladaha degdegga ah (Trauma and Emergency Situations). 


Wasiirka Wasaaradda Xidhiidhka Golayaasha iyo Arimaha Dastuurka ayaa Golaha Wasiirrada u soo gudbiyey laba Mashruuc Sharci oo kala ah 𝟏) Xeerka Astaanta Qaranka, 𝟮) iyo Xeerka Calanka JSL. 


Wasiirku waxa uu Golaha u sheegay in Xeerarkani ay ilaalinayaan isla markaana ay sugi doonaan Karaamada iyo Qiimahaha Astaamaha Qaranka JSL. 


Sidoo kale, Wasiirku waxa uu Golaha u sheegay in Xeerarkani ay ku salaysan yihiin dhawrista, Ilaalinta iyo kor-u-qaadidda Astaamaha Qaranka, iyagoo la jaanqaadaya Qawaaniinta iyo Xeerarka Caalamiga ah ee uu dal waliba u dejiyo Astaamihiisa Qaran. 


𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇.

Fadhigii 17-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland

 𝐖𝐀𝐑 𝐒𝐀𝐗𝐀𝐀𝐅𝐀𝐃𝐄𝐄𝐃


Hargeysa, 23.04.2025 


Fadhigii 17-aad ee Shirka Golaha Wasiirada Jammhuuriyadda Somaliland oo uu shir-gudoominayey Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa maanta ka qabsoomay Qasriga Madaxtooyada Somaliland, waxana lagaga wada hadlay arrimo badan oo mudnaan u leh Qaranka Somaliland, qodobada maanta waxa ka mid ahaa: 


(𝟏) Warbixin guud oo la xidhiidha Xaaladda Amniga dalka, waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Amniga, isoo Golaha u sheegay in guud ahaanba Amniga dalku sugan yahay, marka laga reebo fal dambiyeedyada maalinlaha ah ee ka dhaca Bulshada iyo shilalka gaadiidka oo run ahaantii la odhan karo waa aafo-qaran, maaddaama ay sababaan dhimashada iyo dhaawaca ugu badan ee dalkeena ka dhaca. 


(𝟐) Wasiirka Wasaaradda Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha ayaa isaguna Golaha siiyey warbixin guud oo la xidhiidha xaaladaha dhaqaale ee dalka iyo hab-sami-u-socodka ururinta cashuuraha GST iyo kobcinta Dakhliga Qaranka. Wasiirku waxa kale oo uu Golaha la wadaagay in Guddi hoosaadka Dhaqaalaha ee Golaha Wasiirrada ay magacaabeen Guddi Farsamo oo soo diyaarisa Qorshaha, Siyaasadda iyo Xeerarka lagama maarmaanka u ah kobcinta Dhaqaalaha Qaranka JSL . 


𝟑) Wasiirka Wasaaradda Duulista Hawada iyo Horumarinta Madaaradda oo ka tirsan Guddida Qaban-qaabada ayaa Golaha uga xog warramay diyaar-garowga Xuska 34-aad ee 18 May. Wasiirku waxa uu si faah-faahsan uga hadlay qaybaha ay ka koobnaan doonaan Munaasibadaha dabaal-degga18-ka May. 


Wasiirku waxa uu soo bandhigay Hal-ku-dhigga Sannadkan oo ah (𝐆𝐚𝐜𝐦𝐨 𝐖𝐚𝐝𝐚-𝐣𝐢𝐫𝐚𝐚, 𝐆𝐮𝐮𝐥 𝐥𝐚𝐠𝐮 𝐇𝐚𝐧𝐭𝐚𝐚), kaasoo ku salaysan Qorshaha Xukuumadda Wada-jir iyo Waxqabad. Wasiirku waxa uu faah-faahiyey in Xuska 18-ka May ee Sannadkani uu noqon doonomid ka duwan sannadihii hore, iyada oo la soo kordhiyay waxyaabo badan oo cusub oo lagu waynaynayo Maalinta Qarannimada iyo Waddaniyadda ee Shacbiga JSL. 


𝟒) Wasiirka Wasaaradda Madaxtooyada ayaa Golaha Wasiirrada la wadaagay in Xukuumadda Wadajir iyo Waxqabad ay bulshada Somaliland si mug leh ugu soo bandhigayso waxqabadka 100-ka maalmood, taasoo leh maqal, muuqaal iyo qoraalba. Sida oo kale, Wasiirka Wasaaradda Madaxtooyada waxa uu Golaha u sheegay in wejigii 1-aad ee Diwaangelinta Biometric-ga ah ee Qaybaha kala duwan ee Ciidamada Qaranku ay si guul ah ku soo gabagabowday, intaa kadibna loo gudbi doono wejiga 2-aad. 


𝟓) Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Amniga iyo Wasiir-ku-xigeenka Wasaaradda Gaadiidka ayaa Golaha uga xog warramay arrimaha iyo asbaabaha keena

Shilalka Gaadiidka oo run ahaantii la odhan karo waa aafo-qaran. Wasiirradu waxa ay sheegeen in Shilalka Gaadiidka ay yihiin kuwa sababa dhimashada iyo dhaawaca ugu badan ee dalkeena ka dhaca sannad walba. 


Intaa kaddib, Xubnaha Golaha Wasiirrada waxa ay dood dheer oo aan loo kala hadhin ka yeesheen arrimaha keena Shilalka Gaadiidka xad-dhaafka ah iyo xal-u-helidda mushkiladan iyo sidii Xukuumad ahaan loo qaadi lahaa tallaabooyin lagu yaraynayo Shilalka Gaadiidka. Goluhu waxa ay isla garteen in arrintan la siiyo mudnaanta ay leedahay, isla markaana la sameeyo cilmi-baadhis qoto dheer oo lagu darsayo arrintan. 


𝟔) Wasiirka Wasaaradda Kalluumaysiga iyo Khayraadka Badda ayaa Golaha uga xog warramay safar shaqo oo uu ku tagay Xeebaha Gobolka Salel, gaar ahaan labada magaalo xeebeed ee Saylac iyo Lughaya. Wasiirku waxa uu si qoto dheer uga warbixiyey caqabadaha ka jira deegaannada uu booqday, gaar ahaan xagga isu-socodka iyo horumarka bulshada, kaabayaasha dhaqaalaha iyo sidii looga faa'iidaysan Khayraadka kala duwan ee Gobolka Salel, gaar ahaan horumarinta Adeegga, Agabka iyo Xirfadaha Kalluumaysiga. 


𝟕) Ugu dambayntii, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi waxa uu Golaha la wadaagay xog warran guud oo khuseeya habsami u socodka Qaramaynta Ciidamada Madaniga ah ee Gobollada Sanaag, Galbeedka Sool, Saraar iyo Togdheer kuwaasoo meel wacan maraya, gabagabona ku dhaw. Sidoo kale Madaxweynuhu waxa uu Golaha u sheegay in nabadayntii Ceel-Afweyn ay marayso meel wacan. 


𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇,


𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫), 

𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝

Wednesday, 13 April 2022

Drysdale, John (1991). Somaliland 1991: Report and Reference. Hove, UK: Global-Stas Ltd.

 

Somaliland: Information on the relationship between the government, the Somali National Movement (SNM) and other northern militias, and on the authority to which the militias are accountable

Publisher Canada: Immigration and Refugee Board of Canada
Author Research Directorate, Immigration and Refugee Board, Canada
Publication Date 1 June 1994
Citation / Document Symbol SOM17560.E
Cite as Canada: Immigration and Refugee Board of Canada, Somaliland: Information on the relationship between the government, the Somali National Movement (SNM) and other northern militias, and on the authority to which the militias are accountable, 1 June 1994, SOM17560.E, available at: https://www.refworld.org/docid/3ae6ac6614.html [accessed 14 April 2022]
DisclaimerThis is not a UNHCR publication. UNHCR is not responsible for, nor does it necessarily endorse, its content. Any views expressed are solely those of the author or publisher and do not necessarily reflect those of UNHCR, the United Nations or its Member States.

 

The first government of Somaliland, announced on 4 June 1991 was composed of 16 members of the Issak clan and its subclans and six members of minority clans (Drysdale 1991, 45). According to a Somali professor of African studies at the University of Florida in Gainsville, the first head of government and chairman of the Somali National Movement (SNM) was Ahmed Ali "Tur," an Issak of the Habar Yoonis subclan. He was later replaced by President Ibrahim Egal, a member of the Habr Awal subclan of the Isse Musa, which in turn is a subclan of the Issaq (4 May 1994). Ahmed Ali Tur has since renounced the secession and now advocates the reunification of Somaliland and Somalia (Reuters 30 Apr. 1994). The Somali professor explained that Somaliland is composed of five regions: Awdal, North West, Togdheer, Sool and Sanag

(4 May 1994). The last three regions are located west of Hargeisa. Sources knowledgeable on Somalia agree that each of these regions is controlled by a different clan each with its own militia. Togdheer is under the control of the Isaaq, Sanag is a territory of the Warsangeli, the Dulbahante and the Isaaq, and Sool is controlled by the Dulbahante (ibid.; OFDA 4 Mar. 1994).

Since they are reportedly opposed to the current government of Somaliland, the Warsangeli are not represented in the Somaliland parliament (ibid.). According to Le Nouvel Afrique Asie of March 1994, there is no sign of the Somaliland Republic administration in Las Khorey, which is their stronghold. On the contrary, the Warsangeli's sultan reportedly displays Somalia's national flag in front of his house. Nonetheless, the Warsangeli were initially represented at the meeting of elders, customary chiefs, academics, politicians and soldiers that took place at Borama in February 1993 (The Horn of Africa Bulletin Mar.-Apr. 1993, 27). According Gilkes, in a report entitled "Ethnic and Political Movements in Ethiopia and Somalia," the Warsangeli were represented in the initial government of Somaliland when the Somali National Movement (SMN) assumed power in 1991:

The constitutional commission was very carefully balanced to represent all northern clans ... There are two Gadabursi, one Issa, one Warsengeli together with thirteeen Isaaq (July 1992, 52).

Relations between the Warsangeli and the Issaq appear to be tense. The head of the Warsangeli militia is quoted as saying that his clan would

deal with Somaliland ... when its presumed president Ibrahim Egal, has extended his authority at least to the airport of his capital Hargeisa. At present, when he uses this airport, he has to pay a transit tax to the Isaaq clan (a clan different from his own) which controls the runway (Le Nouvel Afrique Asie Mar. 1994, 13).

According to a Somali professor of African studies at University of Florida in Gainsville, the majority of the Dulbahante are opposed to the secession of Somaliland, and although there are Dulbahante in the government of Somaliland, they do not represent the rest of the Dulbahante subclan (4 May 1994.). According to Bricker and Leatherbee, the interests of the Dulbahante and the Warsangeli are represented by the United Somali Party (USP), and they tend to oppose the secession of Somaliland from the rest of Somalia (Leatherbee & Bricker Jan. 1994, 29). According to Gilkes the Dulbahante are a subclan of the Darod and relations between them and the Marjeteen are "traditionally poor, largely because of feuding over land and water ... [and because of] the Dulbahante role in Siad's [Barre] operations against the clan after the creation of the Somali Salvation Democratic Front (SSDF)" (July 1992, 51). According to Bricker and Leathebee,

there are powerful checks on the power of the executive in Somaliland. The power of the clans, demonstrated in their reluctance to turn control of the national airport in Hargeisa and seaport in Berbera over to the national government indicates that these are independent and diffused loci of potential resistance to the state, (Jan. 1994, 31).

The government of Somaliland has a fragile economic base and is reportedly financed by remittances from Somalis abroad (Drysdale 1991, 47). Additionally, "the port of Berbera, and the customs collection point, is the only potential source of central government revenue until some other source of budget support is forthcoming" (ibid. 1991, 47). Drysdale states that there are small police forces in the cities and towns, but they do not wear or carry firearms, and reportedly receive a rations in lieu of salaries (ibid., 49).

Africa and the international community have not recognized Somaliland's sovereignty (Reuters 30 Apr. 1994), which means that Somaliland cannot rely on other countries for assistance. President Egal reportedly apppealed to Britain for international recognition, without which his country does not qualify for bilateral aid (The Herald 12 Feb. 1994). According to the Herald, Clearly there is a vicious circle in Somaliland involving lack of resources for demobilisation and recovery, lack of security, and lack of international recognition." U.S.@led troops did not operate in Somaliland and it reportedly received a meagre fraction of the U.N. funds (Reuters Feb. 1994).

Owing to the lack of international recognition, Kenya withdrew President Egal's visit to Nairobi in December 1993:

President Moi let it be known that he had been subject to pressure, both domestic and international, for him not to receive president Egal. One objection put forward had been that the Kenyan head of state could not receive officially the head of a country which is not yet recognised by the international community (The Indian Ocean Newsletter 18 Dec. 1993, 4).

 This response was prepared after researching publicly accessible information currently available to the DIRB within time constraints. This response is not, and does not purport to be, conclusive as to the merit of any particular claim to refugee status or asylum.

References

Dricker, Dale and Lea Leatherbee. 6 January 1994. Balancing Consensus and Dissent: The Prospects for Human Rights and Democracy in the Horn of Africa. New York: The Fund for Peace.

Drysdale, John. 1991. February 1994. Anne Johnstone. Somaliland 1991: Report and Reference. Hove, UK: Global-Stas Ltd.

The Herald [Glasgow]. "Somali Caught In a Cycle of Terror."(NEXIS).

Gilkes, Patrick. July 1992. "Ethnic and Political Movements in Ethiopia and Somalia."

The Horn of Africa Bulletin [Uppsala]. March-April 1993. Vol. 5, No. 2. "Grand Shir at Borama."

The Indian Ocean Newsletter [Paris]. 18 December 1993. "Somaliland: Nairobi Kills Egal Visit."

Le Nouvel Afrique Asie [Paris]. March 1994. No. 54. Pietro Petrucci. "Somalie: Oublier Mogadiscio?" pp. 12-13.

Office of United States Foreign Disaster Assistance (OFDA), Washington, DC. 4 March 1994. Situation Report No. 25. "Somalia-Civil Strife."

Reuters. 30 April 1994. BC Cycle. "Somaliland Leader Renounces Seccession." (NEXIS)

Somali professor of African studies, University of Florida, Gainsville. 4 May 1994. Telephone interview.

 Attachment

Drysdale, John (1991). Somaliland 1991: Report and Reference. Hove, UK: Global-Stas Ltd.

The Herald [Glasgow]. "Somali Caught In a Cycle of Terror." (NEXIS).

The Indian Ocean Newsletter [Paris]. "Somaliland: Nairobi Kills Egal Visit."

Reuters. 30 April 1994. "Somaliland Leader Renounces Seccession." (NEXIS)

Copyright notice: This document is published with the permission of the copyright holder and producer Immigration and Refugee Board of Canada (IRB). The original version of this document may be found on the offical website of the IRB at http://www.irb-cisr.gc.ca/en/. Documents earlier than 2003 may be found only on Refworld.